---

Kwas polimlekowy jest jednym z wyjątkowych narzędzi w rękach lekarza medycyny estetycznej, który jest zaliczany do – tzw. twardych stymulatorów tkankowych, który w ostatnich latach zyskał ogromną popularność. Jego historia, choć dziś kojarzona z luksusowymi zabiegami anti-aging, ma swoje źródło w zupełnie innym kontekście – terapeutycznym, a nie estetycznym.

Od medycyny do estetyki – historia kwasu polimlekowego

PLLA został opracowany i zatwierdzony po raz pierwszy w 1999 roku w Europie i w 2004 roku w USA (FDA) pod nazwą handlową Sculptra. Pierwotnym wskazaniem było leczenie lipoatrofii twarzy u pacjentów z HIV, czyli znacznej utraty podskórnej tkanki tłuszczowej, która nadawała twarzy zapadnięty, wyniszczony wygląd. Lipoatrofia była wówczas jednym z efektów ubocznych terapii antyretrowirusowej (HAART).

W badaniach klinicznych z tamtego okresu udowodniono, że podskórne podanie PLLA powoduje widoczne odbudowanie objętości tkanek miękkich, poprawę konturów twarzy oraz – co szczególnie istotne – stymulację endogennej produkcji kolagenu typu I. Nie był to wypełniacz w klasycznym tego słowa znaczeniu – jego działanie rozwijało się stopniowo, ale efekty były długotrwałe.

To właśnie te cechy sprawiły, że kwas polimlekowy z czasem znalazł zastosowanie w medycynie estetycznej jako narzędzie do biostymulacji i wolumetrii bez przerysowania rysów twarzy.

Co to znaczy „twardy stymulator”?

W medycynie estetycznej wyróżniamy różne typy biostymulatorów. Do tzw. twardych stymulatorów tkankowych zaliczamy te preparaty, które:

• wyraźnie i długotrwale pobudzają fibroblasty do produkcji nowego kolagenu i elastyny,
• mają minimalne działanie wypełniające natychmiast po zabiegu – efekt pojawia się stopniowo,
• pozostają w tkankach nawet do kilkunastu miesięcy, stopniowo ulegając biodegradacji,
• są całkowicie biokompatybilne i bioresorbowalne.

Kwas polimlekowy spełnia wszystkie te kryteria – i właśnie dlatego zyskał miano jednego z najsilniejszych stymulatorów tkankowych dostępnych na rynku.

Mechanizm działania

Po podaniu w formie zawiesiny (najczęściej po wcześniejszej rehydratacji preparatu z proszku), PLLA rozprasza się w skórze właściwej lub tkance podskórnej, tworząc mikroskopijne depozyty. Te niewielkie cząsteczki tworzą kontrolowany stan zapalny o bardzo niskim natężeniu, który stymuluje fibroblasty do produkcji nowego kolagenu typu I.

Proces ten nie jest natychmiastowy – pierwsze efekty pojawiają się po ok. 4–6 tygodniach, ale pełen efekt może być widoczny nawet po 3–4 miesiącach. Efekty są długotrwałe – utrzymują się średnio 18–24 miesiące, a przy odpowiedniej pielęgnacji i podtrzymujących zabiegach – nawet dłużej.

Co mówią badania?

🔬 W jednym z klasycznych badań (Valantin et al., 2003, AIDS) oceniano skuteczność PLLA u pacjentów z HIV. Po serii 3–5 zabiegów uzyskano średni wzrost objętości policzków o 2–4 cm³, przy jednoczesnym wzroście samooceny pacjentów o ponad 70%.

🔬 Z kolei badania przeprowadzone w kontekście estetycznym (Lemperle et al., 2004, Dermatologic Surgery) wykazały, że ponad 80% pacjentów zgłaszało satysfakcję z efektów po 1 roku od zabiegu. Co ważne – skany ultrasonograficzne i histologiczne potwierdziły zwiększoną gęstość skóry i nowo powstały kolagen.

Kiedy stosuję kwas polimlekowy w praktyce?

W mojej codziennej pracy traktuję PLLA jako narzędzie do inteligentnego odmładzania. Najlepiej sprawdza się u pacjentów:

• z utratą objętości twarzy (szczególnie środkowej części),
• z wiotkością skóry i spadkiem gęstości,
• z zapadniętymi policzkami, skroniami, linią żuchwy,
• którzy oczekują naturalnego efektu bez widocznego „wypełnienia”,
• z cienką skórą, która potrzebuje odbudowy w głębszych warstwach.

Dlaczego kwas polimlekowy jest dziś tak popularny?

Popularność kwasu polimlekowego w medycynie estetycznej wynika zarówno z potwierdzonej skuteczności klinicznej, jak i rosnącego zapotrzebowania na zabiegi regeneracyjne, które nie zmieniają rysów twarzy. Według raportu Global Market Insights z 2023 r., rynek biostymulatorów, w którym kluczową rolę odgrywa PLLA, rośnie w tempie ponad 12% rocznie i do 2030 roku ma osiągnąć wartość ponad 1 miliarda dolarów.

W samym Google liczba wyszukiwań hasła „Sculptra” (komercyjna nazwa PLLA) wzrosła w latach 2021–2024 o blisko 80%, a liczba publikacji naukowych dotyczących działania polikwasu mlekowego wzrosła ponad dwukrotnie w bazach takich jak PubMed i ScienceDirect w ciągu ostatnich 5 lat.

W badaniu przeprowadzonym w 2020 roku (Palm et al., Journal of Drugs in Dermatology), ponad 94% pacjentów i 90% lekarzy oceniło efekt terapii kwasem polimlekowym jako „dobry” lub „bardzo dobry”. Co istotne, dokumentowano nie tylko poprawę objętości, ale również wzrost gęstości skóry potwierdzony pomiarami ultrasonograficznymi i elastometrycznymi.

Z punktu widzenia lekarza medycyny estetycznej istotny jest też fakt, że PLLA pozwala leczyć nie tylko skutki starzenia, ale również jego przyczyny – stymulując aktywność fibroblastów, syntezę kolagenu i zagęszczając macierz zewnątrzkomórkową. Dzięki temu pacjent zyskuje jakościową poprawę struktury skóry, a nie tylko efekt wolumetryczny.

Podsumowanie

Jego działanie opiera się na pobudzeniu fizjologicznych mechanizmów syntezy kolagenu typu I, co prowadzi do realnej przebudowy tkanek. Jest to biostymulator klasy „twardej” – o głębokim, długofalowym wpływie na skórę właściwą, nie tylko poprawiający objętość, ale i strukturę skóry. Potwierdzona skuteczność kliniczna, bezpieczeństwo, rosnące zainteresowanie pacjentów oraz przewidywalność efektów czynią z PLLA preparat pierwszego wyboru w terapii anti-aging ukierunkowanej na regenerację, a nie wyłącznie korektę. To rozwiązanie dla pacjentów oczekujących naturalnych, subtelnych, ale trwałych efektów – zgodnych z biologią ich skóry.